วิตามินบี คอมเพล็กซ์ หรือ วิตามินบีรวม

วิตามินบี คอมเพล็กซ์ หรือ วิตามินบีรวม เป็นกลุ่มของวิตามิน เป็นกลุ่มของวิตามินที่มีความจำเป็นต่อเส้นประสาท และความสมบูรณ์ของอวัยวะ ต่าง ๆ ซึ่งประกอบด้วยวิตามิน บี 1, บี 2, ไนอะซีน, แพนโทธีนิก แอซิด, บี 6, บี 12, โฟลิก แอซิด, ไอโนซิทอล และโคลีน วิตามินบีรวม เหมาะสำหรับการบำรุงสุขภาพของผิว ผม สายตา ตับ และยังมี ประโยชน์อย่างมากใน การรักษาความผิดปกติของเส้นประสาท ความเคร่งเครียดในชีวิตประจำวันทำให้ ร่างกายต้องการวิตามินบี มากยิ่งขึ้น

วิตามินบี 1 (ไธอะมีน) มีความจำเป็นในการสร้างสารสื่อสัญญาณประสาท และมีความจำเป็นต่อสุขภาพของระบบประสาท อาการรู้สึกสับสนเป็นอาการของการขาดวิตามินบี1
วิตามินบี 2 (ไรไบฟลาวิน) ป้องกันการเกิดสิว และเป็นปัจจัยสำคัญของการหายใจระดับเซลล์ ช่วยในการมองเห็น ช่วยบำรุงผิวหนัง ผม และ เล็บ มีความจำเป็นต่อการเจริญเติบโตของเซลล์ต่าง ๆ
วิตามินบี 3 (ไนอะซิน) เป็นวิตามินที่ เกี่ยวข้องกับปฏิกิริยาทางชีวเคมีมากกว่า 50 ปฏิกิริยา ช่วยในการรักษาอาการเครียด และซึมเศร้า ช่วยเสริมการไหลเวียนของเลือด บรรเทาอาการปวดไมเกรน ผู้ที่รับประทานน้ำตาลทรายขาวมาก ๆ จำเป็นต้องได้รับวิตามินบี 3 มากเป็นพิเศษ
วิตามินบี 5 (แพนโทธีนิก แอซิด) เป็นสารที่พบอยู่ในเซลล์และมีความจำเป็นต่อปฏิกิริยาชีวเคมี ช่วยในการทำงาน และการสร้างฮอร์โมนของ ต่อมหมวกไตในการบรรเทาอาการเครียด
วิตามินบี 6 (ไพริดอกซิน) มีความจำเป็นต่อการทำงานของสมอง ช่วยสร้างเม็ดเลือดแดง ควบคุมสมดุลของเกลือแร่ในร่างกาย การย่อยอาหาร การดูดซึมของไขมันและโปรตีน การสร้างระบบภูมิต้านทานในร่างกาย
วิตามินบี 12 (ไซอะโนโคบาลามิน) มีความจำเป็นต่อการดำรงชีวิตของเซลล์ต่าง ๆ ป้องกันการถูกทำลายของเส้นประสาท ช่วยในการสร้างเยื่อหุ้มเซลล์ประสาท
โฟลิก แอซิด ทำงานร่วมกับวิตามินบี 12 ช่วยในการสร้างเม็ดเลือดแดง บรรเทาอาการหมดแรง หงุดหงิดง่าย ปวดศรีษะ อาการหลงลืม บรรเทาอาการทางประสาท
โคลีน ช่วยในการสร้างสารอะเซทิลโคลีน ซึ่งเป็นสารสื่อสัญญาณประสาทที่สำคัญในสมองที่ใช้ในการเก็บความทรงจำ
ไอโนซิทอล ช่วยในปฏิกิริยาชีวเคมีของไขมันทำให้ใช้ไขมันได้อย่างมีประสิทธิภาพ ช่วยลดระดับโคเลสเตอรอลในเลือด ช่วยในการเสริมอาหารให้แก่สมอง
ไบไอติน ช่วยในการสร้างพลังงาน การเจริญเติบโต และการสร้างกรดไขมันในร่างกาย

วิตามินบี แม้จะพบมากในข้าว แต่ปัจจุบันข้าวที่เรารับประทานอยู่เป็นประจำมักเป็นข้าวที่ถูกขัด จนขาวไม่มีวิตามินบี เหลืออยู่ ประกอบกับการรับประทานน้ำตาลทรายขาวเป็นประจำ จึงทำให้วิตามินบี ที่มีอยู่ในร่างกายถูกใช้หมดไปอย่างรวดเร็ว ดังนั้นในวัยที่ต้องใช้สมองมากเป็นพิเศษจึงควรเอาใจใส่ ในเรื่องสุขภาพควบคู่ไปกับการศึกษา การรับประทานข้าวกล้อง และน้ำตาลทรายที่ไม่ขัดสีจะช่วยเพิ่มวิตามินบีให้แก่ชีวิตประจำวันได้

วิตามินบี

วิตามินบีซึ่งมีอยู่หลายชนิด มีความสำคัญต่อเมตาบอลิซึมของร่างกาย จึงถูกนำมาใช้ผสมในเครื่องดื่มสำหรับผู้ที่ต้องออกกำลังกาย วิตามินบียังมีความสำคัญต่อการทำงานของกล้ามเนื้อ โดยเฉพาะกล้ามเนื้อหัวใจ และมีความสำคัญต่อการทำงาน ของสมองและ ระบบประสาท นอกจากนั้น วิตามินบียังมีความสำคัญต่อการเจริญเติบโตของเซลล์ โดยเฉพาะเซลล์ที่มีการแบ่งตัวตลอดเวลา เช่น ผิวหนัง เส้นผมและเม็ดเลือด เนื่องจากเป็นวิตามินที่ละลายในน้ำ จึงถูกขับถ่ายออกทางปัสสาวะ และอาจเกิดภาวะขาดวิตามินได้ง่าย ถ้าไม่ได้รับจากอาหารทุกๆวัน นอกจากนั้นยังสามารถรับประทานในขนาดสูงติดต่อกันได้ โดยที่ไม่มีการสะสมในไขมันหรือเป็นพิษ

การขาดวิตามินบี อาจนำไปสู่ความเจ็บป่วยนานาประการ ได้แก่

· การขาดวิตามินบี 1 หรือ ไธอามีน (Thiamine) จะทำให้เกิดโรคเหน็บชา เส้นประสาทเสื่อม ความทรงจำสั้นและกล้ามเนื้อหัวใจทำงานผิดปกติ

· การขาดวิตามินบี 2 หรือ ไรโบฟลาวีน (Riboflavin) จะทำให้เกิดแผลที่มุมปาก ลิ้นเลี่ยนเป็นแผล มีภาวะไวต่อแสง ผิวหนังเป็นขุยที่เรียกว่า seborrheic dermatitis

· การขาดวิตามินบี 3 หรือ ไนอาซิน (Niacin) จะทำให้เกิดโรคเพลากรา (Pellagra) ซึ่งประกอบด้วย อาการผิวหนังอักเสบ ท้องเสีย และสมองเสื่อม นอกจากนั้น ไนอาซินขนาดสูงยังมีฤทธิ์เป็นยาลดโคเลสเตอรอลในเลือด

· การขาดวิตามินบี 5 หรือ แพนโทเธนิค แอซิด (Pantothenic acid) ทำให้เกิดสิว และระบบประสาทสัมผัสทำงานผิดปกติ

· การขาดวิตามินบี 6 หรือ ไพริดอกซิน (Pyridoxine) ทำให้เกิดภาวะโลหิตจาง โรคซึมเศร้า และระบบเส้นประสาททำงานผิดปกติ คนที่ทานยารักษาวัณโรคบางชนิดจะมีผลยับยั้งการสร้างวิตามินตัวนี้ จึงจำเป็นต้องได้รับวิตามินบี 6 ขนาดสูงร่วมด้วย

· การขาดวิตามินบี 7 หรือ ไบโอติน (Biotin) ทำให้ผมและเล็บเปราะบาง ในคนที่ชอบทานไข่ดิบ ซึ่งมีสารชื่อว่า อาวิดิน (Avidin) จะจับกับไบโอติน และลดการดูดซึม ทำให้เกิดการขาดวิตามินตัวนี้ได้

· การขาดวิตามินบี 9 หรือ โฟลิค แอซิด (Folic acid) ทำให้เกิดภาวะโลหิตจาง การขาดโฟลิค แอซิดในสตรีมีครรภ์ จะทำให้ทารกเกิดความพิการทางระบบประสาท

· การขาดวิตามินบี 12 หรือ โคบาลามิน (Cobalamin) ทำให้เกิดภาวะโลหิตจาง และเส้นประสาทเสื่อม เนื่องจากเป็นวิตามินที่ไม่มีในผัก ดังนั้น คนที่รับประทานมังสวิรัติ จะขาดวิตามินตัวนี้ได้ วิตามินบี 12 ที่มีขายอยู่มักจะอยู่ในรูปของ cyanocobalamin และผสมรวมอยู่กับวิตามินบีอื่นๆ เช่น บี1 และบี6 ซึ่งวิตามินบี 12 ในรูปของ cyanocobalamin จะต้องถูกเปลี่ยนเป็น methylcobalamin ก่อนที่จะออกฤทธิ์ ในปัจจุบันมีการใช้วิตามินบี 12 ในรูปของ methylcobalamin เพื่อรักษาโรคเวียนศีรษะอันเกิดจากระบบประสาททำงานผิดปกติ

คนที่ทานอาหารไม่ครบถ้วน เช่น คนสูงอายุที่ไม่ทานผักสดหรือไม่ทานเนื้อสัตว์ และคนที่ดื่มเหล้าจะมีโอกาสขาดวิตามินบีได้ แหล่งของวิตามินบีที่ดีคือผักนานาชนิด เนื้อสัตว์ ข้าวกล้อง ข้าวซ้อมมือและเบเกอร์ยีสต์ เป็นต้น